HORTUS CONCLUSUS o wie ligt daar aan onze stengelvoeten ? een oorlogsgeslachtofferd soldaat tussen onze zonnebloemse stelen, achtergelaten door vriend of vijand ? kent u toevallig de naam van deze hoogstwaarschijnlijke held ? weet u waar zijn huis werd gebouwd ? heeft hij een knuffelliefje op de hei, een waakhond op de deurmat ? wat als niemand hem nog zoekt, niemand naar hem vraagt ? het is geen geheim zegt onze schepper : hij is niet dood hij slaapt tussen de sterren

Schuld en Vrede: Het Kiefer-Celan-Bachmann project Bewonderaars, beeldend kunstenaars en dichters delen hun visie, reacties en beelden over Anselm Kiefer, Paul Celan en Ingeborg Bachmann in een fotoboek met gedichten, proza, reisverslagen, beeldende kunst en grafiek.

Onder onze graanvelden, zwerfwouden en ons urbane landschap woelen de restanten van talloze oorlogen, en niet alleen in Europa. Oorlogen brengen oorlogen voort, en laten getekende, met bloed doordrenkte velden na van herinneringen en nachtmerries. Speurtochten naar de inspiratiebronnen van onze cultuur vullen de bibliotheken van elke generatie. Kiefers landschappen waarop hij dichtregels van Celan en Bachmann linkshandig schilderde roepen vragen op. Beeldend kunstenaar Anselm Kiefer, dichters Paul Celan en Ingeborg Bachmann, iconen van de beeldende kunst en pozie, wat hebben zij gemeen, waar overlappen zij elkaar? Kan de beeldende kunst, kan de poëzie nog wel voortbestaan na Auschwitz? Oog in oog met een ongemakkelijk verleden leefden en werkten zij, zoals elke naoorlogse kunstenaar - van welke oorlog dan ook. Wat moeten Oekraïense en Russische kunstenaars nu en later nog maken of schrijven? Deze vraag beheerste en vormde hun werkveld. Kiefers verf, aarde, stro, zonnebloemen, plantresten maar ook glas, as, beton, loden platen, steenbrokken en houtresten bespringen de toeschouwer, die weinig uitleg vindt bij de geciteerde dichtregels op de doeken. Celans en Bachmanns steeds complexer groeiende en gestapelde beeldspraak is zonder historisch en literair onderzoek niet eenvoudig te duiden. Wat is hun belang voor de huidige generatie? Negeren of zelfs ontkennen van deze oorsprong kan niet anders dan het ontwortelen en doen afsterven van onze cultuur teweegbrengen. Dit roept daarom om een boek met foto’s van een speurtocht naar Kiefers verleden en werk, zijn banden met de poëzie van Celan en Bachmann, met reacties uit hedendaagse kunst en poëzie, inclusief actuele reisverslagen. Het project is een initiatief van Jan Post en Hans F. Marijnissen. bron:  hansmarijnissen.weebly.com/